Auteur: Saskia van der Linden
Wanneer permacultuur gebaseerd is op een wetenschappelijk denksysteem en ethische principes, dan lijken dat op eerste gezicht heel heldere uitgangspunten. Totdat we samen gaan zitten om een en ander concreet uit te werken. Zowel over de wetenschappelijke basis als over de ethische zijde. Binnen de ethiek is die discussie essentieel, het is de basis van ethiek. Zij verwijst immers naar de waarde die iedereen individueel aan een zaak koppelt en tegelijk naar de meer universele normen die we daaruit afleiden. Daarmee is de basis voor een fikse discussie geboren.
Hoe waardevol we binnen de ethiek die discussie ook vinden, het is echter niet de bedoeling dat een ethische discussie volgens spontane intuïtieve wegen gevoerd wordt. Ethiek schrijft weliswaar niet voor hoe de morele regels moeten luiden, zij biedt wel regels voor die reflectie. Zij helpt ons met de dialoog over wat wel of niet goed vinden en wat we daar gezamenlijk over afspreken. Ethiek is een vak met een eigen methodiek, waar wij als leken goed gebruik van kunnen maken.
Nu vind je in permacultuur-publicaties bitter weinig over die ethische principes en hoe we daarmee om moeten gaan. Dat is jammer, want ethiek is de praktische tak van filosofie. Dat betekent dat zij ons praktisch steunt met het maken van onze keuzes en vooral ons handelen. Daarom is er in de jaartraining van Tuinderij De Voedselketen ruim plaats gemaakt voor ethiek.
We bespreken niet alleen op welke manier we iets aan ethiek hebben, maar passen het op verschillende manieren en op verschillende vraagstukken toe. Het leuke is dat je opeens begint te begrijpen vanuit welke achtergrond ieder haar of zijn argumenten inbrengt, waarbij duidelijk wordt waarom een discussie zonder dit begrip zo vreselijk vaak nergens op uitloopt. Ook leer je omgaan met argumenten als ‘in een ideale wereld zou je gelijk hebben’ of ‘de realiteit leert ons anders’. Je leert de waarde en draagkracht van verschillend soort argumenten kennen.
[quotcoll id=1]